مطالعات مدیریت و بهره وری

بهینه‌سازی فضا در نواحی مستعد توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان سروآباد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

2 دانشجوی گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

اکوکمپ­های گردشگری یکی از رویکردهای پایدار در توسعه صنعت گردشگری هستند که در راستای کاهش تخریب محیط‌زیست مقاصد گردشگری و بهره­مندی بیشتر جامعه میزبان از صنعت گردشگری مطرح شده است. در راستای بهره­برداری پایدار از مزایای اکوکمپ­های گردشگری، یکی از مهم­ترین اقدامات، بهینه­سازی فضا در نواحی مستعد توسعه گردشگری با رویکرد مکان­یابی فضاهای بهینه برای احداث اکوکمپ­های گردشگری است. در این راستا، هدف اصلی پژوهش حاضر مکان­یابی فضاهای بهینه برای احداث اکوکمپ­های گردشگری در شهرستان سروآباد واقع در استان کردستان است. روش تحقیق حاکم بر این مطالعه کاربردی، رویکرد توصیفی ـ تحلیلی است. جهت دستیابی به هدف اصلی پژوهش، از 25 لایه موثر در مکان­یابی اکوکمپ­های گردشگری استفاده شده و برای وزن­دهی به این لایه­ها نظرات 12 کارشناس و محقق مورد استفاده گرفته و برای پهنه ­بندی نهایی از مدل فازی Sum استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد در میان لایه ­های مورد بررسی سه لایه درصد شیب، فاصله از جاده و فاصله از سکونتگاه‌های انسانی گردشگرپذیر به­ترتیب با مقادیر 0671/0، 0623/0 و 0591/0، بیشترین وزن را به خود اختصاص داده­اند. نتایج پهنه­بندی نهایی شهرستان سروآباد به لحاظ قابلیت احداث اکوکمپ گردشگری نشان داد بخش محدودی از شهرستان سروآباد (حدود 9 درصد مساحت کل شهرستان) به لحاظ قابلیت احداث اکوکمپ گردشگری در کلاس­های مناسب و بسیار مناسب قرار گرفته است. در مجموع اگر شهرستان سروآباد را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم نماییم، اکثر پهنه­های مناسب و بسیار مناسب، در قسمت شرقی بخش شمالی شهرستان قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

احمدی‌‌اصل، فاطمه؛ مؤمنی، کورش؛ عطاریان، کورش و مقیمی، نوید. (1398). مطالعات مکان‌‌یابی اکوکمپ‌‌ها با استفاده از روش ارزیابی TOPSIS (مورد شناسی: مناطق گردشگری استان لرستان). جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، 9(33)، 56-41. https://doi.org/10.22111/gaij.2019.5079.
بهبهانی نیا، آزیتا؛ فیضی، محمد؛ عاصمی، سعیدرضا، عاصمی، سعید رضا و رستمی، نورالدین. (1400). تدوین مدل بهینه مکانیابی دفن بهداشتی زباله به روش فرآیند تحلیل شبکه ای (مطالعه موردی: شهر ایلام). مطالعات علوم محیط زیست، 6(1)، 3296-3301. https://www.jess.ir/article_120391.html.
جمینی، داود؛ دهقانی، امین؛ آتش بهار، رامین و رضایی، آرش. (1403). مکانیابی اکوکمپ گردشگری مذهبی در غرب ایران (مطالعۀ موردی: منطقۀ نمونۀ گردشگری ویس‌القرن، استان کرمانشاه). برنامه ریزی فضایی، 14(1)، 39-62. https://doi.org/10.22108/sppl.2024.140186.1765.
دربان آستانه، علیرضا؛ فردوسی، سجاد و شاه محمدی، حمیدرضا. (1397). شناسایی مطلوب ترین نقاط جهت احداث سایت گردشگری دریایی ـ مطالعه موردی: شهرستان تنکابن. فصلنامه اطلاعات جغرافیایی «سپهر»، 27(106)، 229-239. https://doi.org/10.22131/sepehr.2018.32344.
شهدادی، علی؛ قنبری، یوسف؛ سلمانی­زاده، الهام و آذره، علی. (1398). پتانسیل سنجی و مکان‌یابی مناطق مستعد احداث اکوکمپ‌های عشایری (مطالعه موردی: بخشی از شهرستان سمیرم). فصلنامه جغرافیا (برنامه­ریزی منطقه­ای)، 9(35)، 293-306. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22286462.1398.9.3.42.0.
شیرجندی، شمیم؛ خادم الرسول، عطاءاله؛ مرادی سبزکوهی، عادل و عامری خواه، هادی. (1399). مکانیابی بهینه‌ی بندهای گابیونی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و الگوریتم ژنتیک مرتب­سازی نامغلوب (مطالعه‌ی موردی حوضه‌ی امامزاده باغملک). مهندسی زراعی، 43(3)، 315-330. https://doi.org/10.22055/agen.2020.31651.1522.
صادقی، حجت الله. (1402). ارزیابی تطبیقی مدل‌های هم‌پوشانی فازی جهت تعیین پهنه‌های مستعد ایجاد اماکن اقامتی ـ گردشگری در منطقۀ دزپارت با مدل‌های Gamma، Sum. برنامه­ریزی فضایی، 13(4)، 1-22. https://doi.org/10.22108/sppl.2023.138669.1759.
صیدایی، سید اسکندر و صادقی، حجت الله. (1402). مکان­یابی احداث اکوکمپ‌های گردشگری عشایری در منطقه چهارمحال و بختیاری. مطالعات برنامه­ریزی قلمرو کوچ نشینان، 3(1)، 13-30. https://doi.org/10.22034/jsnap.2023.167726.
محمودی، مصطفی و بیشمی، بهار. (1400). امکان‌سنجی و مکان‌یابی روستاهای مستعد احداث اکوکمپ بین‌المللی؛ مطالعۀ موردی: استان کرمانشاه. مسکن و محیط روستا، 40(175)، 46-35. http://dx.doi.org/DOI:%2010.22034/40.175.35.
مطالعات مدیریت و بهره وری
دوره 1، شماره 1
فروردین 1404
صفحه 85-100